Kiril i Metodij se osnovopolo`nici na slovenskata pismenost i kultura. Za `ivotot i dejnosta na slovenskite prosvetiteli najgolem broj podatoci dobivame od delata Panonski legendi, Klimentovoto `itie od Teofilakt, Klimentovoto `itie od Homatijan, O’pismeneh od Crnorizec Hrabar.
Konstantin koj podocna za zamona{uva i go dobiva imeto Kiril e roden 826 ili 827 godina. U{te kako mal projavil naklonost kon naukata, i svoeto obrazovanie go steknal vo Carigrad vo pro~uenata Magnaurska {kola. Po zavr{uvaweto na {koluvaweto ja prima dol`nosta na u~itel po filozofija i bidej}i mnogu se istaknuval dodeka ja vr{el ovaa dol`nost }e go dobie epitetot Filozof, koj }e stane nerazdelen del od negovoto ime.
Kako visoko obrazovana i talentirana li~nost na Kiril }e mu bidat dodeluvani mnogu te{ki i odgovorni zada~i od strana na vizantiskiot dvor. Najprvin bil ispraten vo misija kaj Saracenite (Arapite) vo Bagdad, koja kako i Hazarskata i Moravskata misija pretstavuvale del od politi~kata programa na Vizantija, ~ija osnovna cel e da gi hristijanizira Saracenite, Hazarite, Moravskite Sloveni, Bugarite, Rusite i drugite narodi na istok i sever od Vizantija i da im ja nametne vizantiskata crkovna vlast.
MORAVSKA MISIJAPovod za Moravskata misija na Kiril i Metodij bilo pismoto na moravskiot knez Rostislav do vizantiskiot imperator Mihailo III. Rostislav nastojuval da ja osamostoi i zacvrsti svojata dr`ava, Moravija, na koja i se zakanuvala opasnost od germanskoto sve{tenstvo. Za da ja otsrani opasnosta toj pobaral propovednici koj }e go {irat Hristovoto u~ewe na slovenski jazik. Vizantija }e ja prifati negovata poraka za{to germansko-bugarskiot sojuz bil opasnost i za Moravija i za bezbednosta na Vizantija.Kiril i Metodij ja prifatile ovaa zada~a, no nai{le na mnogu problemi, a eden od niv e nemaweto azbuka na koja bi gi prevel najpotrebnite knigi za bogoslu`ba. Konstantin pomognat od Metodij ja sozdal prvata slovenska azbuka, glagolicata koja sodr`i 38 bukvi. Vo glagolicata 24 bukvi bile po obrazec na gr~kata brzopisna delovna azbuka, a ostanatite 14 spored glasovniot sistem na slovenskiot jazik. Vo 863 godina pristignale vo Moravija kade otvorile golem broj u~ili{ta i crkvi vo koi se {irela prosvetata na slovenski jazik, a bile osposobeni golem broj novi u~iteli. Latino-germanskoto sve{tenstvo po~nalo da gi obvinuva za {irewe eres, pa zatoa papata gi povikal vo negoviot dvor vo Rim. Na pat za Rim Konstantin, Metodij i nivnite u~enici se zadr`ale vo Panonija kade gi udrile temelite na slovenskata pismenost i vo ovaa zemja. Pred da pristignat vo Rim kratko se zadr`ale vo Venecija kade Konstantin, koj bil poznat kako dobar filozof i orator sporel so trijazi~nicite t.e. onie koi {to se zastapuvale za {irewe na Hristovoto u~ewe samo na gr~ki, evrejski i latinski jazik. Konstantin gi razbil obvinuvawata velej}i deka sekoj narod ima pravo na svoj jazik. Koga pristignale vo Rim, Konstantin gi donel mo{tite na rimskiot papa Kliment koj bil ma~eni~ki udaven vo 100 godina n.e. a kogo podocna Rimskata crkva go proglasila za svetec.
Vo Rim vo 869 godina papata Adrijan gi “posvetil” slovenskite knigi, {to zna~i RIMSKATA CRKVA OFICIJALNO JA PRIZNALA SLOVENSKATA PISMENOST.
Nabrgu po oficijalnoto priznanie Kiril se razbolel i umrel. Po negovata smrt Metodij ja prodol`il zapo~natata dejnost, no bil postojano napa|an i kleveten od germanskoto sve{tenstvo i iscrpen od borbite so niv, od zatvorite i progonstvata umrel vo 885 godina.

Kiril i Metodij prevele pove}e crkovni knigi kako Nedelnoto evangelie nameneto za ~itawe vo nedelnite i prazni~nite denovi, Slu`benikot – kniga {to sodr`i molitvi i ~itawa pri razni slu`bi, Trebnikot – kniga so molitvi i ~itawa za razli~ni slu~ai od `ivotot na lu|eto.
Metodij go prevel Nomokanonot {to pretstavuva zbornik od pravila i zakoni za crkvata, Paterikot – zbornik od kratki `itija za razni crkovni otci.
Vo `itieto na Kiril se spomnuva i kako originalen avtor na razli~ni stihotvorbi.
Kiril i Metodij vrz osnova na jazikot na makedonskite sloveni od okolinata na Solun go sozdale prviot literaturen jazik za site Sloveni poznat kako staroslovenski ili crkovno-slovenski jazik, ja sozdale prvata slovenska azbuka glagolicata, gi prevele prvite knigi na slovenski jazik i preku {ireweto na hristijanskoto u~ewe na slovenski jazik gi udrile temelite na slovenskata pismenost i kultura.
SV.KLIMENT OHRIDSKISv.Kliment Ohridski e eden od u~enicite na Kiril i Metodij koj u~estvuval vo izvr{uvaweto na Moravskata misija. Po zavr{etokot na ovaa misija Sv.Kliment Ohridski odi vo Ohrid kade vo 886 godina ja formira Ohridskata kni`evna {kola ili popoznata kako prv slovenski Univerzitet, od koj kako podgotveni izlegle 3500 u~enici. Pokraj crkovnite i pedago{kite dejnosti, osobeno u~itelsko provetitelski, Kliment razvil i bogata kni`evna dejnost. Avtor e na mnogu pou~ni i pohvalni slova kako pohvalata na Kiril Filozof, pohvalata na prorokot Zaharij i sv. Jovan Krstitel, za Kiril i Metodij, Jovan Krstitel, Mihail i Gavril. No, vo negovoto tvore{tvo preovladuvaat pou~itelnite slova koi se odnesuvaat na op{tohristijanskite svetiteli: Sv.\or|i, Sv.Toma, Sv.Antonij, potoa slova posveteni na Bogorodica i slova posveteni za nastanite od `ivotot na Isus Hristos.

SV.NAUM OHRIDSKI@ivotniot pat na Sv,Naum Ohridski te~e paralelno so onoj na sv.Kliment. I Naum u~estvuva vo Moravskata misija, po ~ie zavr{uvawe odi vo Bugarija, a ottuka vo Ohrid kade }e mi se priklu~i na Kliment vo rabotata na Ohridskata kni`evna {kola. Sv.Naum Ohridski bil poznat kako u~itel, organizator na crkovniot `ivot, prosvetata, kulturata, pottiknuval u~eni lu|e kon tvore{tvoto.
Na Naum Ohridski mu se prepi{uvaat delata: Kanonot za apostolot Andrej, Kanonot za prenesuvawe na mo{tite na Jovan Zlatoust.
Naum Ohridski po~inal vo 910 godina vo Ohrid, a kultot za nego zapo~nal da se {iri od istoimeniot manastir vo Ohrid i ohridsko, vo Makedonija, vo ju`noslovenskite sredino, kako i vo Albanija i Grcija.